ગુજરાતમાં કુટુંબ નિયોજન નુકસાન ભરપાઈ યોજનાના વળતરમાં વધારો કરાયો
વસ્તી નિયંત્રણના ઉદ્દેશ્ય સાથે ગુજરાત સરકાર દ્વારા છેલ્લા ઘણા સમયથી કુટુંબ નિયોજન યોજના અમલમાં મૂકવામાં આવે છે. આ યોજના હેઠળ, રાજ્યના આરોગ્ય અને પરિવાર કલ્યાણ વિભાગે “કુટુંબ આયોજન વળતર યોજના” હેઠળ રાજ્ય કુટુંબ નિયોજન ઓપરેશન હેઠળ કુટુંબ નિયોજનની કામગીરીને કારણે લાભાર્થીના મૃત્યુ, જટિલતા અને નિષ્ફળતાના કિસ્સામાં સહાયની રકમમાં વધારો કરવાનો નિર્ણય લીધો છે. . બાકી રકમ બદલવી. આવા કિસ્સાઓમાં, 50 ટકા ખર્ચ રાજ્ય સરકાર દ્વારા ઉઠાવવામાં આવશે, જ્યારે બાકીના 50 ટકા નેશનલ હેલ્થ મિશન હેઠળ ઉઠાવવામાં આવશે. આ ખર્ચ રાજ્ય સરકારની માતૃ વંદના યોજના હેઠળ મંજૂર બજેટમાંથી કરવામાં આવશે.
રાષ્ટ્રીય આરોગ્ય મિશન અને રાજ્ય સરકાર અનુક્રમે 50 હજારથી 1 લાખ સુધીનું વળતર ચૂકવે છે. જ્યારે કાસ્ટ્રેશન સર્જરી નિષ્ફળ જાય તો લાભાર્થીને કુલ 60 હજારની રકમ ચૂકવવાની જોગવાઈ કરવામાં આવી છે.ગુજરાત સરકાર દ્વારા વસતિ નિયંત્રણના હેતુથી છેલ્લા ઘણા વર્ષોથી કુટુંબ નિયોજન યોજના અમલમાં છે. આ યોજનાના ભાગરૂપે રાજ્યના કુટુંબ કલ્યાણ કાર્યક્રમ અંતર્ગત કુટુંબ નિયોજન ઓપરેશનને લીધે લાભાર્થીના મૃત્યુ, કોમ્પ્લીકેશન અને નિષ્ફળતાના કિસ્સાઓમાં “કુટુંબ નિયોજન નુકસાન ભરપાઈ યોજના” મુજબ ચુકવવામાં આવતી રકમમાં ફેરફાર કરી સહાયની(Compensation) રકમ વધારવામાં આવી હોવાનું રાજ્યના આરોગ્ય અને પરિવાર કલ્યાણ વિભાગે ઠરાવ્યું છે. આવા કિસ્સાઓમાં રાજ્ય સરકાર દ્વારા 50 ટકા રકમનો ખર્ચ ભોગવવામાં આવશે, જ્યારે બાકીના 50 ટકા રાષ્ટ્રીય હેલ્થ મિશન અંતર્ગત મળશે. આ ખર્ચ રાજ્ય સરકારની માતૃ વંદના યોજના હેઠળ મંજૂર થયેલ બજેટમાંથી કરવામાં આવશે.
રાજ્યના આરોગ્ય વિભાગ દ્વારા ઠરાવવામાં આવ્યાં મુજબ લાભાર્થીને વ્યંધિકરણ બાદ દવાખાનામાં કુટુંબ નિયોજન ઓપરેશનની શસ્ત્રક્રિયા દરમિયાન મૃત્યુના કિસ્સામાં અથવા તો ઓપરેશનના સાત દિવસની અંદર મૃત્યુ થાય તો રાષ્ટ્રીય હેલ્થ મિશનમાંથી રૂ બે લાખ અને રાજ્ય સરકાર દ્વારા બે લાખ એમ કુલ ચાર લાખની સહાય કરવામાં આવશે.
લાભાર્થીને ઓપરેશન બાદ રજા આપ્યાના 8 દિવસથી 30 દિવસની અંદર વ્યંધિકરણના કારણે મૃત્યુના કિસ્સામાં રાષ્ટ્રીય હેલ્થ મિશન અને રાજ્ય સરકાર દ્વારા અનુક્રમે 50-50 હજાર મળી કુલ એક લાખની વળતર રકમ ચુકવવામાં આવે છે. જ્યારે વ્યંધિકરણ શસ્ત્રક્રિયાની નિષ્ફળતાના કિસ્સામાં કુલ 60 હજારની રકમ લાભાર્થીને ચુકવવાની જોગવાઈ કરાઈ છે.