ભારત ટૂંક સમયમાં યુરિયા ખાતરમાં આત્મનિર્ભર બનશે : કેન્દ્રીય મંત્રી મનસુખ માંડવિયા
રસાયણ અને ખાતર મંત્રી મનસુખ માંડવિયાએ (Mansukh Mandaviya) શનિવારે યુરિયા (Urea Fertilizer) મામલે આત્મનિર્ભર બનવા માટે ઉચ્ચ સ્તરીય બેઠકની અધ્યક્ષતા કરી હતી. નિર્માણ ભવનમાં યોજાયેલી આ બેઠકમાં તેમણે ‘ગ્રીન હાઈડ્રોજન’નો ઉપયોગ કરીને ડીએપીનું (Di-ammonium Phosphate) ઉત્પાદન કરવાની સલાહ આપી હતી. આ બેઠક દરમિયાન, કેન્દ્રીય મંત્રીએ ખાતર વિભાગના અધિકારીઓને ભારતમાં કૃષિને પ્રોત્સાહન આપવા અને ‘ગ્રીન ફ્યુચર’ માટે જરૂરી પગલાં લેવા વિનંતી કરી.
ભૂતકાળમાં દેશમાં ખાતરની કટોકટી વધુ ઘેરી બની હતી. આ સંકટને ધ્યાનમાં રાખીને કેન્દ્ર સરકારે દેશને ખાતર ક્ષેત્રે પણ આત્મનિર્ભર બનાવવાની યોજના બનાવી હતી. આ માટે કેન્દ્ર સરકારે દેશમાં સ્થિત ખાતર આધારિત ઘરેલું ઉદ્યોગોને મદદ કરીને આગળ વધારવાનો નિર્ણય કર્યો છે. આ માટે એક ઉચ્ચ સ્તરીય બેઠક યોજાઈ હતી, જેમાં મંત્રાલય સાથે જોડાયેલા ઘણા વરિષ્ઠ અધિકારીઓ હાજર રહ્યા હતા.
બેઠકમાં ખાતર ક્ષેત્રે દેશને આત્મનિર્ભર બનાવવા પર ભાર મૂકવામાં આવ્યો હતો. આ સાથે દેશમાં ફોસ્ફેટિક અને પોટાશ (P&K) ના ઉત્પાદનમાં વધારો કરવા ખાતર ઉત્પાદનમાં રોકાયેલા સ્થાનિક ઉદ્યોગોને આપવામાં આવતી મદદ ચાલુ રાખવાનો પણ બેઠકમાં નિર્ણય લેવામાં આવ્યો હતો. આ સાથે બેઠકમાં અધિકારીઓએ દેશમાં ખાતરોનું ઉત્પાદન વધારવાના ઉદ્દેશ્ય સાથે પોષણ આધારિત સબસિડી (ખાતર સબસિડી) ની વધારાની જોગવાઈઓનો પણ પ્રસ્તાવ મૂક્યો હતો.
પીએમ મોદીએ નેશનલ હાઈડ્રોજન મિશનની જાહેરાત કરી
ગયા વર્ષે તેમના સ્વતંત્રતા દિવસના ભાષણમાં વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ ભારતની ઊર્જા પર્યાપ્તતા અને સુરક્ષા લક્ષ્યોને પ્રોત્સાહન આપવા માટે રાષ્ટ્રીય હાઇડ્રોજન મિશન શરૂ કરવાની જાહેરાત કરી હતી. તેમણે ઉર્જા સ્વતંત્રતાની જરૂરિયાત પર ભાર મૂક્યો અને કહ્યું કે આ યોજના હેઠળ ભારતને ગ્રીન હાઇડ્રોજન ઉત્પાદન અને નિકાસ માટે વૈશ્વિક હબ બનાવવાનું છે.
હાઇડ્રોજનનો ઉપયોગ ઇંધણ તરીકે થશે
એવું કહેવામાં આવી રહ્યું છે કે હાઇ-ટેક ટેક્નોલોજીનો ઉપયોગ કરીને હાઇડ્રોજનને સંકુચિત કુદરતી ગેસ સાથે મિશ્રિત કરવામાં આવશે અને તેનો ઉપયોગ પરિવહન ઇંધણ તરીકે અને તેલ શુદ્ધિકરણ સાથે સંબંધિત ઔદ્યોગિક એકમોમાં કરવામાં આવશે. હાઇડ્રોજનમાંથી બનેલા આ ઇંધણના ઉત્પાદનનો મુખ્ય હેતુ અશ્મિભૂત ઇંધણ પર નિર્ભરતા ઘટાડવા અને પ્રદૂષણ ઘટાડવાનો છે. ભારત તેના બળતણ વપરાશનો ત્રીજો ભાગ આયાત કરે છે. પેટ્રોલ અને ડીઝલ જેવા અશ્મિભૂત ઇંધણ પર નિર્ભરતા ઘટાડવા માટે હાઇડ્રોજન ગેસ યોગ્ય વિકલ્પ સાબિત થઈ શકે છે.