જાણો શા માટે 21 ઓક્ટોબરના રોજ પોલીસ સ્મૃતિ દિવસ તરીકે ઉજવવામાં આવે છે

ભારતમાં દર વર્ષે 21 ઓક્ટોબરે પોલીસ સ્મૃતિ દિવસ ઉજવવામાં આવે છે. આ વર્ષે ભારત તેનો 62મો પોલીસ સ્મૃતિ દિવસ ઉજવી રહ્યું છે. આ દિવસ પોલીસ-અર્ધલશ્કરી દળો સાથે સંકળાયેલા તમામ લોકો માટે ‘પોલીસ શહીદ દિવસ’ અથવા ‘પોલીસ પરેડ દિવસ’ તરીકે પણ ઓળખાય છે. તે જ દિવસે 21 ઓક્ટોબર 1959ના રોજ, લદ્દાખમાં હોટ સ્પ્રિંગ ખાતે સરહદની રક્ષા માટે તૈનાત બહાદુર CRPF જવાનોના નાના પેટ્રોલ પર ચીની સેનાએ મોટા પાયે હુમલો કર્યો હતો. પરંતુ આપણા સૈનિકોએ બહાદુરીથી ચીની સૈનિકોનો સામનો કર્યો અને શહીદ થયા.આ હુમલામાં અમારા 10 CRPFએ સર્વોચ્ચ બલિદાન આપ્યું હતું.

તેમની યાદમાં દર વર્ષે 21 ઓક્ટોબરે પોલીસ સ્મૃતિ દિવસ ઉજવવામાં આવે છે. પોલીસ સ્મૃતિ દિવસ પર, દેશના સુરક્ષા દળો, પછી તે રાજ્ય પોલીસ હોય, કેન્દ્રીય સુરક્ષા દળો હોય કે અર્ધલશ્કરી દળો, આ દિવસને એકસાથે ઉજવે છે.ભારત તિબેટમાં ચીન સાથે 2,500 માઈલ લાંબી સરહદ વહેંચે છે. 21 ઓક્ટોબર 1959ના રોજ આ સરહદની સુરક્ષાની જવાબદારી ભારતીય પોલીસકર્મીઓની હતી. ચીની હુમલાના એક દિવસ પહેલા 20 ઓક્ટોબર 1959ના રોજ, ભારતે ઉત્તર પૂર્વ લદ્દાખના હોટ સ્પ્રિંગ્સ વિસ્તારમાં 3જી બટાલિયનની એક કંપની તૈનાત કરી. આ કંપનીને ત્રણ યુનિટમાં વહેંચવામાં આવી હતી અને તેને સરહદ સુરક્ષાની જવાબદારી સોંપવામાં આવી હતી. હંમેશની જેમ આ કંપનીના સૈનિકો નિયંત્રણ રેખા પર પેટ્રોલિંગ માટે નીકળ્યા હતા. 20 ઓક્ટોબરના રોજ બપોર સુધીમાં ત્રણમાંથી બે સૈનિકો પરત આવી ગયા હતા. પરંતુ ત્રીજા પક્ષના સૈનિકો તે દિવસે પાછા ફર્યા ન હતા.

આ ટુકડીમાં બે પોલીસ કોન્સ્ટેબલ અને એક કુલીનો સમાવેશ થતો હતો.જેઓ પરત ન ફર્યા તેમના માટે 21 ઓક્ટોબરની સવારે સર્ચ ઓપરેશનનું આયોજન કરવામાં આવ્યું હતું. જેની અધ્યક્ષતા તત્કાલીન ડીસીઆઈઓ કરમ સિંહે કરી હતી. આ ટુકડીમાં લગભગ 20 સૈનિકો હતા. કરમસિંહ ઘોડા પર સવાર હતા અને બાકીના સૈનિકો ચાલી રહ્યા હતા. પાયદળને 3 અલગ યુનિટમાં વિભાજિત કરવામાં આવી હતી. સર્ચ ઓપરેશન દરમિયાન ચીની સૈનિકોએ પહાડની પાછળથી ઓચિંતો હુમલો કર્યો અને ગોળીબાર કર્યો. ભારતીય સૈનિકો, જેઓ તેમના સાથીઓની શોધમાં નીકળ્યા હતા, તેઓ હુમલા માટે તૈયાર ન હતા. તેમની પાસે જરૂરી હથિયાર ન હોવાથી હુમલામાં 10 જવાન શહીદ થયા હતા અને મોટાભાગના જવાન ઘાયલ થયા હતા અને 7 ની હાલત નાજુક હતી.પરંતુ ચીનીઓ અહીં જ ન અટક્યા, ચીની સૈનિકો ગંભીર રીતે ઘાયલ સૈનિકને બંદી બનાવીને પોતાની સાથે લઈ ગયા. બાકીના જવાન કોઈક રીતે ભાગવામાં સફળ રહ્યા હતા.

આ ઘટના બાદ 13 નવેમ્બર 1959ના રોજ શહીદ થયેલા 10 પોલીસકર્મીઓના મૃતદેહ ચીની સૈનિકોએ પરત કર્યા હતા. ભારતીય સેનાએ તે 10 સૈનિકોને હોટ સ્પ્રિંગ્સ ખાતે સંપૂર્ણ પોલીસ સન્માન સાથે અંતિમ સંસ્કાર કર્યા. આ શહીદોના સન્માનમાં દર વર્ષે ભારતમાં 21 ઓક્ટોબરે પોલીસ સ્મૃતિ દિવસ ઉજવવામાં આવે છે.