જોટાણા તાલુકો ‘દેશી મરચાનો પીઠુ’ તરીકે ઓળખાય છે.

જોટાણાની કાળી અને રાત્રી ફળદ્રુપ જમીન મરચાના છોડ માટે યોગ્ય છે. અહીં લાંબા ફેટ અને લાલ દેશી મરચાંનું ઉત્પાદન થાય છે. શુદ્ધ અને દેશી મરચાં લેવા માટે લોકો દૂર-દૂરથી આવે છે. આંખો સામે મરચું તૈયાર થતાં જ ગ્રાહકો પણ તેના પર ભરોસો કરે છે. જોટાણા એપીએમસીમાં મરચાની આવક દિવસેને દિવસે વધી રહી છે. હાલમાં દૈનિક 1500 થી 2000 મણની આવક નોંધાઈ રહી છે. ખેડૂતોને 800 થી 900 ટકા ભાવ મળી રહ્યા છે. 6 ફેબ્રુઆરીથી અત્યાર સુધીમાં 20 હજાર મણ આવક નોંધાઈ છે. એકલા જોટાણા તાલુકો હજારો ટન મરચાંનું ઉત્પાદન કરતો હોવાથી જોટાણા પંથક મરચાંના ઉત્પાદન અને વેપારનું કેન્દ્ર ગણાય છે. જોટાણા મરચાની ગંધ દૂર દૂર સુધી પ્રસરે છે. મહેસાણા જિલ્લો તેની બોલી તેમજ લાલ મરચા માટે પ્રખ્યાત છે. જિલ્લામાં અને ખાસ કરીને જોટાણા તાલુકામાં મરચાનું વિપુલ પ્રમાણમાં ઉત્પાદન થાય છે ત્યાં કાળી અને રાત્રી જમીન છે. આ કારણે જોટાણાને ‘દેશી મરચાંનો પીઠુ’ તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે. આ મરચાંની સમગ્ર રાજ્યમાં માંગ છે. અહીનું મરચું કોઈપણ દવાનો છંટકાવ કર્યા વિના શરીરને કોઈ નુકસાન કરતું નથી. જોટાણા એપીએમસીમાં દર વર્ષે ફેબ્રુઆરી અને માર્ચ મહિનામાં 80 હજારથી એક લાખ મણ મરચાંની કાપણી થાય છે. જો કે આ વખતે 6 ફેબ્રુઆરીથી 20 હજાર મણની આવક થઈ છે, તેથી આ વખતે એક લાખ મણથી વધુ મરચાંની આવક થવાની સંભાવના છે.

જોટાણા મરચાંની વિશેષતા એ છે કે મરચાંને દવાનો છંટકાવ કર્યા વિના બનાવવામાં આવતો હોવાથી એસીડીટી અને ડાયાબીટીસ સહિતના પેટના રોગો થતા નથી. હાલમાં લાલ ડોડા મરચાનો ભાવ 800 થી 900 રૂપિયા પ્રતિ મણ છે. જોટાણામાં 8 થી 10 શીંગો હોય છે, જેમાં મરીનો મોટો જથ્થો જમીન પર પડેલો હોય છે. જ્યારે આ મરચું સુકાઈ જાય છે, ત્યારે તેને પીસીને ગ્રાહકને રૂ. 300 પ્રતિ કિલો પેકેટના દરે આપવામાં આવે છે. વિરમગામ, અમદાવાદ અને ગાંધીનગર જેવા શહેરોમાંથી લોકો ગ્રાઉન્ડ મરચાં માટે જોટાણા આવે છે. વડોદરાના જથ્થાબંધ વેપારીઓ પણ આવે છે.