પંજાબ ના પ્રથમ દલિત મુખ્યમંત્રી ચરણજીત સવારે 11 વાગ્યે શપથ લેશે

પંજાબના નવા મુખ્યમંત્રી ચરણજીત સિંહ ચન્નીને રાજ્યપાલ બીએલ પુરોહિત આજે સવારે 11 વાગ્યે શપથ લેવડાવશે. ચન્નીની સાથે બે ડેપ્યુટી સીએમ પણ શપથ લઈ શકે છે. બ્રહ્મમોહિન્દ્રા અને CM બનતા-બનતા રહી ગયેલા સુખજિંદર રંધાવાનું નામ છે. બ્રહ્મમોહિન્દ્રા હિન્દુ નેતા છે જ્યારે રંધાવા જાટ શીખ સમુદાયમાંથી છે. અત્યાર સુધી પંજાબમાં જાટ શીખ સમુદાયના જ મુખ્યમંત્રી બનતા રહ્યા છે.પંજાબના ઈતિહાસમાં ચન્ની પ્રથમ દલિત મુખ્યમંત્રી છે. પંજાબ કોંગ્રેસ પ્રમુખ નવજોત સિદ્ધુના સમર્થનથી ચન્ની મુખ્યમંત્રીની ખુરશી મેળવવામાં સફળ રહ્યા. આ ખુરશી કેપ્ટન અમરિન્દર સિંહના રાજીનામા બાદ ખાલી થઈ હતી.

શપથ બાદ મંત્રીમંડળ પર નજર
ચરણજીત ચન્નીના શપથગ્રહણ બાદ કેબિનેટ પર નજર રાખવામાં આવશે. ચન્ની અત્યાર સુધી ટેકનિકલ શિક્ષણ મંત્રી રહ્યા છે. હવે તેમણિ પાસે કયું મંત્રાલય રહેશે. બે ડેપ્યુટી સીએમની જવાબદારીઓ શું રહેશે? સૌથી મોટો પ્રશ્ન એ છે કે હવે મંત્રી કોણ બનશે અને કેપ્ટન સરકારના મંત્રીઓમાંથી કોનું પત્તું કાપવામાં આવશે. ચન્ની સીએમ બન્યા બાદ કોંગ્રેસે દલિત કાર્ડ રમ્યું છે. તો સાધુ સિંહ ધર્મસોતની વાપસી મુશ્કેલ બની ગઇ છે. તેમના પર દલિત વિદ્યાર્થીઓની પોસ્ટ મેટ્રિક શિષ્યવૃત્તિમાં કૌભાંડ કરવાનો આરોપ છે.

કોંગ્રેસનો માસ્ટર સ્ટ્રોકપંજાબમાં 5 મહિના બાદ વિધાનસભાની ચૂંટણી યોજાવાની છે. આવી સ્થિતિમાં દલિત વોટ બેંકને કેળવવા માટે કોંગ્રેસનો માસ્ટર સ્ટ્રોક માનવામાં આવી રહ્યો છે. પંજાબમાં 32% દલિત વસ્તી છે. 117 માંથી 34 બેઠકો રિઝર્વ છે. બીજી બાજુ, ચન્ની દલિત નેતા છે, પરંતુ શીખ સમુદાય સાથે સંબંધિત છે. આ અર્થમાં, કોંગ્રેસ તેનાથી મોટો રાજકીય લાભ મેળવી શકે છે. ખાસ કરીને પંજાબના દોઆબા વિસ્તારને દલિત ભૂમિ કહે છે. ત્યાં કોંગ્રેસનું વર્ચસ્વ વધી શકે છે.

હિન્દુ નેતા બ્રહ્મમોહિન્દ્રાને ડેપ્યુટી સીએમ બનાવીને કોંગ્રેસે હિન્દુ વોટ બેંકને પણ સાધવાનો પ્રયાસ કર્યો છે. આ એટલા માટે મહત્વનું છે કારણ કે હિન્દુ વોટ બેંક હંમેશા ભાજપ સાથે જ રહે છે. જો કે કેપ્ટનની વ્યક્તિગત છબીને ધ્યાનમાં રાખીને, તેમને શહેરોમાંથી પણ તેનો લાભ મળતો રહ્યો છે.

જાટ શીખ સમુદાય નારાજ ન થાય તે માટે સુખજિંદર રંધાવાને ડેપ્યુટી સીએમ બનાવવામાં આવી રહ્યા છે. અત્યાર સુધી આ સમુદાય પંજાબને મુખ્યમંત્રી ચહેરાઓ આપતો રહ્યો છે. આ વોટ બેંક અકાલી દળની હોવાનું માનવામાં આવે છે. જો કે, 2017 માં બેઅદબીના મુદ્દે તે આમ આદમી પાર્ટી તરફ ચાલી ગઈ. જો મંત્રીમંડળ રચાય તો રંધાવાને મજબૂત પ્રોફાઇલ આપી શકાય છે. તેના દ્વારા આ જાટ શીખ વોટ બેંકમાં પોતાનો હિસ્સો સુનિશ્ચિત કરવામાં આવશે.

વિરોધીઓ માટે નવો પડકાર
પંજાબમાં ચૂંટણી બાદ વિરોધીઓએ જે વચનો આપ્યા હતા, તે હમણાં જ કોંગ્રેસે પૂરા કર્યા છે. જ્યારે ભાજપે દલિત મુખ્યમંત્રી કહ્યા, તો કોંગ્રેસે ચરણજીત ચન્નીને બનાવ્યા. અકાલી દળ દ્વારા એક હિન્દુ અને એક દલિત ડેપ્યુટી સીએમ બનાવવાનું કહેવામાં આવ્યું હતું. કોંગ્રેસે તેને હિન્દુ અને જાટ શીખને ડેપ્યુટી સીએમ બનાવીને તોડ નીકાળ્યો. હવે પંજાબમાં સરકાર બનાવવા માટે વિરોધીઓ સામે એક નવો પડકાર ઉભો થયો છે. હવે જાતિના ધ્રુવીકરણના મુદ્દે, કોંગ્રેસ પાસે તેમના માટે યોગ્ય જવાબ છે.